اگر قصد دارید تعویض کامل مفصل لگن انجام دهید، ممکن است این تصور را داشته باشید که دوران دویدن شما به پایان رسیده است. اما این موضوع لزوماً صحیح نیست. در حالی که بسیاری از افراد بر این باورند که بعد از این جراحی دیگر اجازه بازگشت به دویدن را نخواهند داشت، چنین محدودیتی همیشگی و قطعی نیست. با رعایت توصیههای پزشکی و برنامههای بازتوانی مناسب، ممکن است بتوانید به دویدن بازگردید.
این موضوع برای مدتها بحثبرانگیز بوده و همچنان یکی از موضوعات مورد بحث است. در گذشته، ایمپلنتهای قدیمیتر با انجام فعالیتهای با ضربه بالا با خرابی زودرس مواجه میشدند. اما با پیشرفت در مواد و تکنولوژیهای جدید، شواهد در این زمینه کمتر قاطع هستند.
در حال حاضر هیچ دستورالعمل جراحی استانداردی برای مشخص کردن زمان یا امکان بازگشت بیماران به فعالیتهای با شدت بالا پس از تعویض کامل لگن وجود ندارد. تصمیمگیری در این خصوص به نظر هر جراح بستگی دارد. بسیاری از جراحان، به تکنولوژی ها و مواد جدید اعتماد دارند و اجازه بازگشت بیماران به فعالیتهایی مانند دویدن را میدهند. با این حال، برخی دیگر از جراحان همچنان بر این باورند که فعالیتهای پرتحرک ممکن است به ایمپلنتهای لگن آسیب بزند و به همین دلیل آن را توصیه نمیکنند.
بازگشت ایمن به دویدن پس از تعویض مفصل لگن
بازگشت ایمن به دویدن پس از تعویض مفصل لگن نیاز به رویکردی تدریجی و آگاهانه داشته و بستگی زیادی هم به وضعیت شما دارد. اگر جراح شما اجازه این کار را داده است، باید به آرامی و با برنامهریزی دقیق شروع کنید. تاکید می شود که زمان شروع دویدن به فاکتورهایی مانند مدت زمان سپری شده از جراحی، قدرت عضلانی، انعطافپذیری، تعادل و هماهنگی شما بستگی دارد.
بهطور کلی حدود شش ماه طول میکشد تا استخوان به ایمپلنت متصل و ترمیم شود، اگرچه برخی بیماران ممکن است زودتر آماده شوند. هیچ آزمایش مشخصی برای تعیین آمادگی برای دویدن وجود ندارد، اما قدرت و انعطافپذیری پای جراحیشده باید حداقل 80 درصد پای دیگر باشد.
استفاده از سنسورهای پوشیدنی برای اندازهگیری تقارن وزن بین پاها می تواند به ارزیابی آمادگی کمک کند. زمانی که تقارن پای جراحیشده با پای دیگر تا 10 درصد باشد، بیمار آماده شروع دویدن است.
آماده شدن برای دویدن پس از تعویض مفصل لگن
برای آماده شدن برای دویدن پس از تعویض مفصل لگن باید تمرکز خود را بر تقویت عضلات کلیدی بدن قرار دهید. عضلات گلوتئال از جمله گلوتئوس ماکسیموس، مدیوس و مینیموس نقشی حیاتی در جذب وزن و تثبیت لگن در حین دویدن دارند. علاوه بر این، تقویت عضلات چهارسر ران و همسترینگ نیز ضروری است؛ زیرا به پشتیبانی از مفاصل لگن و زانو کمک کرده و از فشار ناشی از فعالیتهای با تأثیر بالا جلوگیری میکنند. تمریناتی مانند اسکات، ددلیفت، لانژ، بریج لگن و حرکت صدف با کش (کلمشل) به تقویت این عضلات کمک میکنند.
هنگامی که شروع به دویدن میکنید، حتماً به آرامی وارد عمل شوید. بدن خود را با حرکات کششی پویا گرم کنید تا آمادگی جسمی و ذهنی بیشتری پیدا کنید. در ابتدا، به جای تمرکز بر مسافت، با فواصل کوتاه و ساده دویدن شروع کنید. از یک دقیقه دویدن روی یک سطح نرم آغاز کرده و سپس برای یک یا دو دقیقه پیادهروی کنید. با افزایش قدرت و اعتماد به نفس، میتوانید به تدریج زمان دویدن را افزایش داده و دورههای پیادهروی را کوتاهتر کنید.
پس از جراحی تعویض مفصل لگن، انجام حرکات کششی استاتیک بعد از دویدن برای کاهش خطر التهاب از اهمیت بالاتری برخوردار است. به طور خاص عضلات اطراف نوار ایلیوتیبیال (IT) را کشش دهید. این نوار که از قسمت بالای باسن به سمت بیرون ران کشیده میشود و زیر زانو متصل است، هنگام دویدن مستعد التهاب میباشد. حرکات کششی ایستاده نوار IT، حرکات کششی چهارشکل نشسته، و کراس اوورهای کششی نوار IT در حالت درازکش به پشت، میتوانند در کاهش التهاب بسیار مؤثر باشند.
همچنین، تمرینات ترکیبی برای دوندگان پس از تعویض کامل مفصل لگن به جلوگیری از آسیبهای ناشی از حرکات مکرر و فشار ناشی از دویدن کمک میکند. این تمرینات با هدف قرار دادن عضلات، تاندونها و رباطهای مختلف، نه تنها از صدمات جلوگیری میکنند، بلکه به بهبود سطح کلی تناسب اندام و بهبود عملکرد دویدن نیز کمک میکنند.
زمان تماس با پزشک
اگر هنگام دویدن احساس درد در ناحیه مفصل لگن یا ران کردید، فوراً دویدن را متوقف کنید. به خاطر داشته باشید که بین «درد» و «ناراحتی» تفاوت وجود دارد. درد معمولاً حادتر است و بیشتر از ناراحتی عضلانی احساس میشود. هرگز با وجود درد دویدن را ادامه ندهید. اگر درد ظرف یک یا دو روز از بین رفت، میتوانید به دویدن برگردید. اما اگر درد پایدار بود یا باعث لنگی در حین راه رفتن شد، باید فوراً با جراح خود تماس بگیرید.
علاوه بر این، افرادی که جراحی تعویض مفصل لگن انجام دادهاند، باید بهطور منظم با جراح خود در ارتباط باشند. ویزیت توسط پزشک بهطور کلی، برای افراد عادی هر پنج سال یک بار توصیه میشود، اما افرادی که دویدنهای منظم انجام میدهند، بهتر است هر دو تا سه سال یکبار تحت بررسی قرار گیرند. این چکاپهای منظم مانند بررسی دوره ای خودرو هستند: هر چه بیشتر بدوید (مسافت بیشتری طی کنید)، بیشتر نیاز به بررسی خواهید داشت.
جمعبندی
دویدن پس از جراحی تعویض مفصل لگن ممکن است چالشبرانگیز باشد، اما برای همه غیرممکن نیست. بهطور کلی، پزشکان و متخصصان ارتوپدی توصیه میکنند که از ورزشهای شدید و پرتنش مانند دویدن خودداری کنید زیرا میتواند به فرسودگی سریعتر ایمپلنت و افزایش خطر آسیب یا جراحی مجدد منجر شود. با این حال، برخی افراد، پس از بهبودی کامل و با راهنمایی صحیح از سوی پزشک، توانستهاند به دویدن بازگردند.
بسیاری از پزشکان توصیه میکنند فعالیتهای کمتأثیر مانند شنا، دوچرخهسواری یا پیادهروی بهجای دویدن انجام شود. برای افرادی که اصرار به دویدن دارند، معمولاً پیشنهاد میشود از تمرینات با شدت کمتر شروع کرده و به مرور زمان با توجه به وضعیت مفصل، تمرینات را افزایش دهند.
